Triết lý vàng trong giao dịch, đầu tư tài chính

Vấn đề

Sáng nay mình đọc báo Vnexpress đề cập một nam phải đối mặt rất lớn với áp lực tài chính dẫn tới những hành động thiếu sáng suốt gần như từ bỏ cuộc sống của mình. Mình cảm thấy rất đồng cảm với bạn ấy, là người Việt Nam chịu ảnh hưởng của văn hoá Á Đông, là một nam nhi phải cáng đáng trách nhiệm đảm bảo cơm áo gạo tiền cho gia đình, xây dựng sự nghiệp. Đặc biệt trong bối cảnh kinh tế-xã hội chung như hiện tại, áp lực đó lại càng ngày càng lớn. Chính bản thân mình cũng chịu áp lực đó. Nói như vậy, không có nghĩa mình phân biệt nam nữ, mình biết ngày nay các bạn nữ cũng chịu áp lực không kém và cũng cực kỳ giỏi giang. Cái mình nói đến là trách nhiệm mang tính bản năng di truyền của một tu nhi nam tử.

Nếu như không được huấn luyện hay có người định hướng đúng đắn, hoặc có khả năng tự học đúng đắn chúng ra dễ rơi vào những sai lầm thông thường chẳng hạn như: tham gia giao dịch/đầu tư bằng “tai” theo các KOLs,  không quản trị rủi ro phù hợp, ảo tưởng phi thực tế về năng lực bản thân,… Có thể có những trường hợp khi tham gia giao dịch, đầu tư các tài sản tài chính mà không ít người đánh dốc túi bán nhà, bán xe thậm chí đi vay nợ thẻ tín dụng, vay ngân hàng để tham gia, mơ về một tươi lai tương đẹp. Nhưng không ít trường hợp gió đổi chiều, bạn đối diện với những nỗi đau tinh thần, trắng đêm mất ngủ, gánh chịu không nhẹ những cơn bão tài chính cho bản thân, gia đình. Có thể đó cũng là cơn bão cuộc đời lấy đi tất cả những gì bao năm khó nhọc tích góp. 

Chính mình cũng đối diện những trở ngại này nên rất đồng cảm với mọi người, với bản tính tò mò mình luôn tìm hiểu để có những lời giải cho chính bản thân mình để vượt qua điều đó một cách sáng suốt nhất. Mình dành không ít thời gian đọc, xem, cũng như trải nghiệm thực tế và suy ngẫm để đúc ra những triết lý vàng trong giao dịch, đầu tư nhằm cải thiện, nâng cao  kỹ năng. Mình rất mong rằng những điều này gần gũi với văn hoá Việt Nam, sẽ giúp ích được cho các bạn những người cũng như mình, bạn tiết kiệm thời gian hơn, đi nhanh hơn, hạn chế trả những khoản phí trải nghiệm. Mong rằng kỹ năng giao dịch, đầu tư của bạn sẽ được cải thiện, tinh thông đưa  bạn đến con đường sự tự do, hạnh phúc sớm nhất.

Nội dung dưới đây phù hợp phần lớn cho việc trading, tuy nhiên vẫn sẽ có giá trị nếu sử dụng trong đầu tư (investing).

Hầu như tham gia quá trình giao dịch, đầu tư là sử dụng bản năng tự nhiên, tuy nhiên đây cũng là một loại kỹ năng mà chúng ta phải luyện tập, mài rũa để ứng dụng một cách hiệu quả, thành thục. Thật may mắn rằng kỹ năng này là học tập và đào tạo để tiến bộ theo thời gian được.

Tâm niệm, triết lý cốt lõi trong giao dịch, đầu tư

Để trở thành nhà đầu tư, giao dịch chuyên nghiệp:

1. Tự mình nhìn nhận tiềm năng của giao dịch trong tâm thế khách quan 
2. Thực hiện giao dịch quyết liệt mà không do dự
3. Tự mình luôn hạn định trước mức rủi ro có thể chấp nhận
4. Với hạn định rủi ro, nếu sai sót xảy ra buông bỏ một cách  nhẹ nhàng bất kể đã tâm huyết như thế nào
5. Tự mình luôn có kế hoạch chốt lợi nhuận
6. Liên tục theo dõi tâm thế của mình, tránh khỏi những sai sót do tâm lý gây ra 
7. Tuân thủ nguyên tắc ở mọi thời điểm 

Góc nhìn về cơ hội

• Tiền luôn có sẵn trên thị trường, chỉ cần hội đủ năng lực của tâm và tầm, tiền sẽ dễ kiếm
• Giải pháp nằm trong chính tâm trí của bản thân, không phải ở bên ngoài thị trường
• Từ xưa đến nay, món lời và cục rác đều không thể nhìn vẻ bề ngoài, chúng thực hư bất phân khó lường, chỉ có phơi bày trước ánh sáng thực tế mới nhận ra được. Phải bình tâm mà luận
• Các sản phẩm tài chính chỉ là cỏ rác, chỉ là con đường bậc thang để trader/investor mượn bước trên con đường tự do, tự tại

Quản trị rủi ro nguồn vốn

Tâm niệm quản trị vốn

1. Còn tiền là còn cơ hội. Một trong yếu tố cốt yếu của hàm lãi kép là thời gian, để đạt được thành công trong thị trường đòi hỏi khả năng duy trì và tồn tại trên thị trường. Hãy tâm niệm và ưu tiên việc bảo vệ vốn trước các rủi ro tiềm ẩn. Việc kiên nhẫn chờ đợi lâu đến khi thời cơ chín muồi cũng chính là khoản đầu tư tốt nhất trong các môi trường đầy rẫy rủi ro mà bạn không thể kiểm soát.
2. Lợi nhuận kiếm được thực sự là tiền của bạn
3. Bất cứ mỗi đồng xu, mỗi hào mỗi cắc là tài sản rất đáng trân quý mà bạn xứng đáng có được. Bạn đã làm việc chăm chỉ với những giọt mồ hôi nước mắt hay hàng giờ nghiên cứu, tìm tòi để có thể kiếm được những đồng tiền đáng quý khó nhọc đó. Chính vì lẽ đó hãy bảo vệ tài sản của bằng tất cả những nỗ lực bạn có, đó cũng chính là nền tảng tiền đề cho giao dịch trong tương lai.

Rủi ro là gì?

Góc nhìn về rủi ro

• Hoàn toàn chấp nhận rủi ro hạn định trước
• Không cố gắng gượng ép mình phải đúng, không coi thị trường là đối thủ đối chọi
• Hướng tiếp cận:
  • Không cố chinh phục thị trường, sẵn sàng đón nhận những gì thị trường đến cho đi vào đúng lúc mà bạn nghĩ đó là cơ hội
  • Mỉm cười hài lòng để cho thị trường làm bất cứ điều gì nó muốn
  • Vui vẻ bắt tay với rủi ro, can đảm trước những nhịp điệu thị trường không cần kiểm soát mình và vị thế một cách quá mức khi rủi ro đã được hạn định hợp lý. Cái dũng ở trader là dám chấp nhận hiện thực hành động với sự thật, cho phép bản thân được sai, chấp nhận tất cả những gì có thể xảy ra. Chỉ khi như vậy tinh thần thư thái, ứng biến uyển chuyển

Góc nhìn với biến động thị trường

• Tiếp cận thận trọng có trách nhiệm >< Tấn công liều lĩnh, vô tổ chức, vô trách nhiệm
• Thừa nhận thực tế, Đón nhận nồng nhiệt những sai lầm >< Né tránh, phản kháng tình hình
• Kiên nhẫn chờ đợi >< Rượt đuổi

“Hãy nhìn nhận những chuyển động của thị trường dưới góc nhìn của cỗ máy của sự tò mò như những đứa trẻ.” – Vũ Quyết

Góc nhìn trước lợi nhuận

• Luôn có kế hoạch chốt lời: Không bao giờ biết được đâu là đỉnh, đáy. Chỉ có kế hoạch giúp bảo vệ NAV.
• Biết hài lòng trước nhuận
• Thận trọng ngay cả khi chiến thắng

Tâm niệm trước thua lỗ

• Trader chuyên nghiệp mua được bán được, không câu lệ thua lỗ nhất thời, biết nhìn xa mới là trader sáng suốt
• Trong giao dịch, lời lỗ là chuyện thường tình, nhẹ nhàng vào lệnh được thì không chút vấn vương thoát lệnh
• Trader giỏi luôn biết thức thời, buông bỏ khi sai là sự chọn lựa khôn ngoan có tính chiến lược nhằm bảo vệ nguồn lực trọng yếu.
• Để trở thành một trader kiệt xuất chúng thì cầm lên được cũng buông xuống được mà chẳng mảy may vướng bận. Tuyệt nhiên sớm không để xúc cảm luân thường trong lòng
• Giao dịch lỗ là một chuyện tốt, ngẫm cái sai ra những bài học giúp trader làm sao biết chiến thắng, biết sai đón nhận thực tâm, khoản lỗ dạy trader biết sao để kiếm tiền thành công bền vững
• Thua lỗ không đáng sợ, để cảm xúc chi phối, lấn át vùi dập tâm trí mới nguy hại. Đứng trên vai thất bại để rèn rũa tâm trí có bản lĩnh, giữ vững tự tin, dũng khí để bản thân phải bất khả chiến bại hiên ngang thì ắt thành trader xuất chúng
• Trong giao dịch, chấp nhận chiến thắng được thì chấp nhận thua lỗ được: Sẵn sàng hoan hỉ đón nhận với mức lỗ 4%, đây là mức lỗ an toàn cho tâm lý với hầu hết mọi người. Mỗi người sẽ có ngưỡng rủi ro khác nhau, tuy nhiên 4% là mức lỗ tối ưu mà những nhà giao dịch xuất chúng sử dụng.
• Đã giao dịch thua lỗ, tâm trí không ổn định há chi phải đánh bạc để mất tương lai, mất hi vọng:
• Một lệnh sai là lệnh đem lại khoản lỗ, vốn dĩ là lệnh kém chất lượng hà chi phải nuối tiếc
• Thu hẹp tần suất và quy mô giao dịch khi thua lỗ
• Hãy kiếm tiền mới, chẳng cưỡng cầu đòi lại thứ đã mất, chinh phục trả thù
• Lời lỗ trong trading là chuyện ngẫu nhiên, lệnh lỗ là xử lý chém. Một trader biết thức thời ắt có thành công bền vững

Góc nhìn về sai lầm

Mỗi khi trader sai khi vào lệnh, không chấp nhận sai, vì sao lại vậy? Thị trường lúc này cho một tín hiệu mà não hiểu rằng thị trường từ chối chuyển động theo mong muốn dự liệu của bạn. Cảm giác bị từ chối là một ức chế khó chịu, nỗi đau tinh thần khi nhu cầu không được đáp ứng này được trải nghiệm từ ngay khi bạn sinh ra và nuôi dưỡng trong gia đình khi không ít lần cha mẹ phản đối, chê trách nói bạn không được làm như thế này hay thế kia, thậm chí là phán xét chê trách khi mắc sai lầm. Hoặc có thể là cộng đồng xã hội nơi bạn lớn lên và làm việc cũng có hành vi tương tự. Hầu hết chúng ta sinh và và lớn lên với trải nghiệm rằng sai lầm là một cái gì đó tệ hại và đáng trách. Mỗi khi mắc sai lầm thì rất nhiều cảm giác tiêu cực đến như cảm giác kém cỏi, cộng thêm bị chỉ trích dần mất đi tự tin, thay vì đối mặt với sai lầm một cách quan bình, kiên nhẫn quan sát và nhìn nhận rõ ràng vấn đề.

Nhưng cũng có những người được sinh ra và nuôi dạy trong môi trường ở đó cha mẹ, thầy cô dùng tình yêu thương chân thành và hệ tư duy khác biệt để hướng dẫn những đứa trẻ có ý thức và niềm tin về sai lầm hoàn toàn khác so với chúng ta. Họ khuyến khích trải nghiệm dám thử và sai, không hẳn là cổ suý cho việc hành động vô tri thiếu suy nghĩ mà hướng dẫn một cách nền tảng để trang bị những hiểu biết nền sau đó cho thử sai trong tầm kiểm soát, khi mắc sai sót không bị trỉ trích mà được động viên không có gì là to tát đồng thời động viên để đối mặt học hỏi một cách chủ động. Sai lầm mang đến những cơ hội, những cánh cửa để học hỏi thêm nhiều điều mới, để cho thấy những điều cần cải thiện làm tốt hơn, cố gắng hơn. Sai lầm phơi bày một cách thực tế khách quan những vấn đề, bài toán cần giải quyết để hướng đến sự thay đổi tiến bộ, sự nâng cấp bản thân, sự vật, môi trường và hoàn cảnh.

” Không chấp nhận sai lầm tương đương với  từ bỏ cơ hội học hỏi” – Vũ Quyết